![](/media/lib/505/n-miasto-e8885a44439a1015165ffc3710c7c35d.jpg)
Starożytne miasto znów wyłoniło się z wód sztucznego zbiornika. Archeolodzy ruszyli do pracy
31 maja 2022, 10:44Aby zapobiec utracie plonów, w grudniu ubiegłego roku ze sztucznego zbiornika w Mosulu w Iraku zaczęto wycofywać olbrzymie ilości wody. A gdy jej poziom się obniżył, spod wody wyłoniły się ruiny miasta z epoki brązu. Pozostałości pałacu i wielu dużych budynków mogą być szczątkami miasta Zakhiku, ważnego centrum Mitanni, założonego przez Hurytów państwa, które istniało w latach 1600-1260 p.n.e.
![](/media/lib/505/n-wanna2-0e724cd87a448a7f8fad27a5c26e7f7c.jpg)
Skąd pochodzą wanny Heroda Wielkiego? Naukowcy zaskoczeni wynikami badań
30 maja 2022, 12:38Od połowy epoki brązu starożytny Egipt był podstawowym źródłem alabastru kalcytowego używanego w Izraelu. Jako że na terenie południowego Lewantu nie znaleziono żadnych kopalni alabastru kalcytowego, naukowcy przypuszczali, że wszystkie alabastrowe ozdoby wysokiej jakości znalezione w Izraelu – w tym wanny Heroda Wielkiego – pochodzą z Egiptu. Z kolei wyroby z gorszej jakości alabastru gipsowego miały pochodzić z lokalnego materiału.
![](/media/lib/504/n-llanos-25f3b6ef8e81aaa8b512f27abb16d2d7.jpg)
W Amazonii odkryto ślady urbanizacji sprzed przybycia Hiszpanów
26 maja 2022, 11:29Na Llanos de Moxos odkryto setki osad z lat 500–1400, które stanowią zagadkę i przedmiot fascynacji dla archeologów. W ciągu ostatnich lat znaleziono tam dowody, że ludzie zamieszkali boliwijską Amazonię wcześniej niż sądziliśmy, już 1500 lat temu istniała tam sieć stawów hodowlanych, a Llanos de Moxos były jednym z pięciu miejsc na świecie, gdzie udomowiono rośliny u zarania rolnictwa. Teraz odkryto tutaj dowody istnienia początków ośrodków miejskich.
![](/media/lib/504/n-orangutan-36618e2294dc668ee524bfec5abfa6c7.jpg)
Użycie narzędzi zdecydowało o naszej ewolucji. Orangutany zdradzają, jak do tego doszło
25 maja 2022, 10:56Gdy człowiek zaczął używać kamiennych narzędzi, wszystko się zmieniło. Narzędzia, zarówno te celowo modyfikowane, jak i niemodyfikowane, zwiększyły nisze ekologiczne zajmowane przez naszych przodków. Pozwoliły na korzystanie z nowych zasobów pożywienia. Nasi przodkowie mogli dzięki nim zabijać zwierzęta, dzielić ich mięso, korzystać ze skór, rozbijać kości, obrabiać twarde rośliny. To zaś doprowadziło do zmian ewolucyjnych.
![](/media/lib/504/n-powarsiia-6a764a2d01dfe37ce0ac22dd3353a1b8.jpg)
Najstarsza kopalnia obu Ameryk ruszyła niemal 13 000 lat temu
24 maja 2022, 17:08Najstarsza znana kopalnia w obu Amerykach znajduje się na wschodzie stanu Wyoming. Ludzie rozpoczęli w niej działalność wydobywczą niemal 13 000 lat temu i prowadzili ją przez kolejnych 1000 lat. Do takich wniosków doszedł Archeolog Stanowy Wyoming oraz współpracujący z nim specjaliści z University of Wyoming, którzy kontynuowali prace zmarłego w 2020 roku George'a Frisona
![](/media/lib/504/n-7jelen-6edabcc9e65e3295bfef6ad5503b1176.jpg)
Najstarszy przykład kalendarza Majów znaleziony w fundamentach słynnej piramidy
20 maja 2022, 11:11Ponad 2000 lat temu w dzisiejszym San Bartolo w Gwatemali Majowie rozpoczęli budowę piramidy i siedmiu towarzyszących jej struktur. Kompleks „Las Pinturas” słynny jest ze wspaniałych malunków z późnego okresu preklasycznego, na których widać wpływy kultury Olmeków oraz wczesne pismo Majów. Teraz znaleziono coś jeszcze – fragment muralu z najwcześniejszym znanym nam użyciem kalendarza Majów.
![](/media/lib/504/n-nagrobek-48ac1c667238486257a20d644e2c1b0f.jpg)
Tarnów: w kościelnym magazynku odkryto model sarkofagu św. Jadwigi z katedry na Wawelu
19 maja 2022, 10:44W schowku w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Tarnowie odkryto model sarkofagu św. Jadwigi. To pierwowzór wawelskiego sarkofagu świętej, wykonany przez sławnego rzeźbiarza i medaliera Antoniego Madeyskiego.
![](/media/lib/503/n-rolnictwo-8328d3948d2006be8f65b17a538a4d56.jpg)
Pochodzenie pierwszych rolników jest bardziej skomplikowane, niż się wydawało
18 maja 2022, 08:36Dotychczas wiele dowodów genetycznych wskazywało na to, że pierwsi europejscy rolnicy byli potomkami społeczności łowiecko-zbierackich z Anatolii. Jednak najnowsze badania wskazują, że pochodzenia tych rolników nie można przypisać jednemu tylko regionowi.
![](/media/lib/503/n-bucik-2d79a4ee266f38c038541d8f967489cd.jpg)
Muzeum Auschwitz-Birkenau: w dziecięcym buciku znaleziono dane właścicielki. W Muzeum znajduje się też walizka jej wujka
17 maja 2022, 11:44W Zbiorach Miejsca Pamięci w jednym z dziecięcych bucików odkryto dane jego właścicielki, czeskiej Żydówki Věry Vohryzkovej. Okazało się, że w Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau zachowała się także walizka jej wujka - Františka Aufrechta. To drugi przypadek, gdy udało się powiązać walizę i dziecięcy but. Dwa lata temu zidentyfikowano bowiem bucik Amosa Steinberga i walizkę jego ojca Ludvika.
![](/media/lib/503/n-kolekcja-89b52ef45c956119a239f90c72aa6aca.jpg)
Niezwykła kolekcja, która rozstrzygnęła spór dot. ewolucji, odnaleziona w zbiorach muzeum
17 maja 2022, 10:11W magazynach Muzeum Zoologii Uniwersytetu w Cambridge odkryto słoje z nieskatalogowanymi okazami dziobaków i kolczatek sprzed 150 lat. Okazy pozyskał w XIX w. William Caldwell. Odegrały one kluczową rolę w udowodnieniu, że niektóre ssaki składają jaja.